Chcesz zmienić edukację? Wystarczy wyjąć kamyk z buta!

Często słowo „innowacja” dla wielu osób jest przytłaczające. Kojarzy się z przełomowymi wynalazkami, które zmieniły bieg historii i to jak funkcjonuje ludzkość. W rzeczywistości jednak znakomita większość innowacji to proste, ale użyteczne pomysły na zrobienie czegoś w inny, niż dotychczas, sposób. Doskonale obrazują to dwa powiedzenia: „jeśli chcemy zmienić świat to może warto zacząć od posprzątania pokoju” oraz „czasem, żeby świat był piękniejszy nie trzeba przenosić gór, wystarczy wyjąć kamyk z buta”. I właśnie o tym jak nauczyć się dostrzegać te kamyki i jak je wyciągać jest ta instrukcja krok po kroku.
Edukacja włączająca zaczyna się od pomysłu na zmianę, która może pomóc wszystkim uczniom w pełni korzystać z procesu nauki. Często błędnie utożsamiamy to tylko z uczniami z niepełnosprawnością. Powinniśmy spojrzeć szerzej, na wszystkich tych, którym otaczający świat z różnych względów nie pozwala uczyć się na miarę ich możliwości.
Mikroinnowacja społeczna to właśnie taka drobna zmiana, która może mieć duży wpływ na dostępność edukacji w Twojej szkole lub społeczności. Jak stworzyć taką innowację?
Oto praktyczna instrukcja:
Krok 1: Znajdź wyzwanie lub problem
Przyjrzyj się swojej klasie, szkole lub społeczności. Porozmawiaj z uczniami, rodzicami i nauczycielami. Jakie bariery utrudniają uczniom dostęp do edukacji? Czy to kwestie komunikacji, metody nauczania, czy może dostęp do materiałów edukacyjnych?
Wskazówka:
- Notuj obserwacje i problemy zgłaszane przez innych – będą kluczem do stworzenia skutecznego rozwiązania.
Krok 2: Zaprojektuj rozwiązanie
Teraz czas pomyśleć o prostych, ale kreatywnych metodach rozwiązania problemu. Mikroinnowacje społeczne nie wymagają dużych zasobów, lecz raczej sprytu, zaangażowania i współpracy.
Wskazówki:
- Skup się na jednym, konkretnym problemie.
- Myśl realistycznie – im prostsze rozwiązanie, tym łatwiej je wdrożyć.
Krok 3: Skonsultuj pomysł z innymi
Każdy dobry pomysł warto przedyskutować w rozmowie z nauczycielami, uczniami lub ekspertami. Dzięki temu zyskasz nowe spojrzenie i wskazówki, które pomogą udoskonalić rozwiązanie.
Wskazówka:
- Nie bój się krytyki – to właśnie feedback pomoże Ci stworzyć coś naprawdę wartościowego.
Krok 4: Przetestuj mikroinnowację
Wdrażaj swoje rozwiązanie w małej skali. Sprawdź, jak działa w praktyce. Obserwuj, jak reagują uczniowie i nauczyciele. Co się sprawdza, a co wymaga jeszcze poprawy?
Wskazówka:
- Zbieraj opinie i notuj wyniki – to cenna wiedza, którą wykorzystasz w kolejnym kroku.
Krok 5: Ulepszaj i wdrażaj na większą skalę
Na podstawie doświadczeń z testowania wprowadź niezbędne poprawki. Gdy mikroinnowacja zacznie przynosić oczekiwane rezultaty, możesz ją stopniowo rozwijać.
Wskazówka:
- Dziel się swoim sukcesem z innymi szkołami i społecznościami, by zwiększyć pozytywny wpływ.

Mam dla Ciebie coś jeszcze. Przykłady mikroinnowacji społecznych, które uczyniły edukację bardziej dostępną.
Innowacje społeczne, nawet te najmniejsze, potrafią znacząco wpłynąć na dostępność i jakość edukacji. Przedstawiamy kilka inspirujących przykładów z Polski i ze świata, które pokazują, jak drobne inicjatywy mogą przynieść wielkie zmiany.
AfazJA możeMY – to innowacja stworzone w projekcie Popojutrze 2.0. Jest to kompletny model pracy w oddziałach specjalnych w klasach 4-8 szkół podstawowych. Stanowi nakładkę na podstawę programową, wskazującą kluczowe zagadnienia z poszczególnych przedmiotów, niezbędne do opanowania przez dzieci z afazją do codziennego funkcjonowania w świecie. Zwiększy szanse na osiąganie sukcesów edukacyjnych i gotowość tych uczniów i uczennic do kontynuacji kształcenia.
Więcej o innowacji: https://wychodzimypozaschematy.pl/index.php/afazja/
Usłysz ciszę w szkole – innowacja dotyczy stworzenia na terenie szkoły stref ciszy dla uczniów klas I – VIII, które zapewnią uczniom jak najlepsze warunki do pracy, relaksu i wypoczynku oraz ograniczenie hałasu podczas przerw.
Więcej o innowacji: https://projektanciedukacji.pl/projekt?id=4887 i o podobnych inicjatywach: https://www.przedszkola.edu.pl/krolowie-ciszy–innowacja-o-eliminowaniu-i-unikaniu-halasu.html
Little Free Library – Projekt polegający na ustawianiu małych, bezpłatnych bibliotek na ulicach miast. Każdy może wypożyczyć książkę lub ją zostawić dla innych, co promuje dostęp do literatury i edukacji w lokalnych społecznościach.
Więcej o innowacji: https://littlefreelibrary.org/
Każda, nawet niewielka zmiana na lepsze, jest krokiem ku bardziej dostępnej i przyjaznej edukacji.
Zacznij od prostych kroków i zobacz, jak wiele możesz zmienić!
Lead: Czasem, by zmienić świat, nie trzeba przenosić gór – wystarczy dostrzec małe, ale istotne problemy i rozwiązać je z pomysłem! Dowiedz się, jak mikroinnowacje w edukacji mogą zdziałać cuda, poprawiając dostępność nauki dla wszystkich uczniów. Czas na drobne, ale wielkie zmiany – zacznij od wyjęcia kamyka z buta i zobacz, jak wiele możesz osiągnąć!
___________________________________
Słowami Marcina Bielickiego